O rewitalizacji Rynku Oruńskiego (ulicy Gościnnej) urzędnicy mówili od lat. Rozpisywano nawet przetargi, rozmawiano z potencjalnymi wykonawcami, tworzono kolejne dokumenty, w tym i wizualizacje. Projekt utknął jednak w szufladzie. Utknął na etapie biurokratycznych zawirowań między biurem konserwatora, urzędnikami i projektantami. Urzędnicy zapewniali jednak, że do rewitalizacji Gościnnej na pewno dojdzie.
"Ostatnia prosta"
Kilka dni temu zapytaliśmy Biuro Rozwoju Gdańska o te obietnice. Chcieliśmy wiedzieć, jak wygląda ostateczny projekt zmian na Gościnnej i kiedy wreszcie przebudowa się rozpocznie.
- Przygotowania do realizacji projektu „Zagospodarowanie przestrzeni publicznej Rynku Oruńskiego” są na ostatniej prostej. Do Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zostały złożone dwa wnioski: 14 marca 2025 r. - o pozwolenie na przeprowadzenie badań archeologicznych, a 19 marca 2025 r. - o wydanie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych. Następnym etapem będzie już wystąpienie o pozwolenie na budowę do Wydziału Urbanistyki i Architektury - po naszych pytaniach odpowiedział Marek Krześniak z Biura Rozwoju Gdańska.
Co ciekawe, odpowiedź przedstawił też na miejskiej stronie gdansk.pl.
Co zmieni się na Gościnnej? "Na początek czeka nas rozbiórka nawierzchni chodników, zatok parkingowych i jezdni wraz z elementami drogowymi, wyspy przed kościołem rozdzielającej jezdnie oraz zatoki zajezdni autobusowej. Usunięte zostaną też elementy małej architektury oraz pawilony znajdujące się na rynku: punkt sprzedaży pieczywa i kiosk" - pisze Krześniak.
Pomnik "Inki" w innym miejscu
Urzędnicy chcą też zmienić okolicę pomnika "Inki".
"Tu przewidziano całkowitą wymianę nawierzchni utwardzonej. Układ ścieżek zostanie nieznacznie zmieniony, z uszanowaniem lokalnych nawyków pieszych. Główne ciągi komunikacyjne będą wykonane z płyt granitowych, dodatkowe ścieżki - z nawierzchni gruntowej. W miejscu, gdzie przewiduje się największy ruch i jednocześnie krzyżuje się komunikacja piesza, zaprojektowano niewielki plac. Tam zostanie przeniesiony pomnik „Inki”, by był lepiej wyeksponowany. W narożnikach placu zostaną zamontowane reflektory oświetlające pomnik światłem ledowym w różnych barwach. Na placu pojawi się też ujęcie wody pitnej dla ludzi i poidełko dla zwierząt" - czytamy na stronie gdansk.pl
Przy ścieżkach i w pobliżu pomnika "Inki" zostaną ustawione ławki i kosze na śmieci. Wzdłuż ścieżek zaprojektowano obniżenia terenu, które mają służyć jako "suche ogrody deszczowe".
"Dodatkowo, w miejscu dawnego peronu tramwajowego, którego pozostałość nadal się tu znajduje, przewidziano ścieżkę rekreacyjną z luźno ułożonych płyt granitowych, tak by między nimi swobodnie rosła trawa. Ścieżka rekreacyjna będzie biegła po łuku. Sam peron pozostanie w obecnej formie kostki granitowej, ograniczony krawężnikami" - pisze Krześniak.
Lista zmian na Gościnnej
Urzędnicy informują, że Rynek ma stać się swoistym placem w kształcie trapezu. "Znikną elementy kolidujące z nowym przeznaczeniem Rynku. Końcowy przystanek autobusowy zostanie przeniesiony w inne miejsce (przy wjeździe z Traktu św. Wojciecha w ul. Gościnną). Zostaną zlikwidowane zatoki parkingowe, wysepka z trawnikiem przed kościołem oraz obiekty tymczasowe" - czytamy.
Co jeszcze zmieni się na Gościnnej?
Urzędnicy podają całą listę zmian.
"Granice Rynku zostały wyznaczone przez budynki przy ul. Gościnnej 1 (Ratusz),Gościnna 3, Gościnna 5, i skwer „Inki”, kościół od północy oraz chodnik od południa oraz budynki ul. Gościnna 8 (Przychodnia), Gościnna 2, Gościnna 4, Gościnna 6 i Gościnna 10.
Sama przestrzeń Rynku będzie podkreślona innym rodzajem posadzki i inną wysokością jej posadowienia - okalające Rynek chodniki będą 6 cm wyżej.
Główny plac będzie wykończony z wykorzystaniem historycznego bruku, który jest tam obecnie. Przebiegać po nich będzie dwukierunkowa jezdnia. Wzdłuż niej ułożone zostaną głazy różnej wielkości, które wygrodzą strefę dla aut, jednocześnie służąc mieszkańcom jako miejsca do odpoczynku.
Dla całego placu wprowadzona zostanie „strefa zamieszkania”, gdzie bezwzględne pierwszeństwo mają piesi. Na Rynku zainstalowane zostaną ławki (nawiązujące kształtem do historycznych), latarnie (inspirowane tymi z przekazów ikonograficznych - wysokie słupy na dwóch nogach) oraz kosze na śmieci.
"Oruńska Aleja Gwiazd"
Stojący tu stary słup ogłoszeniowy zostanie odrestaurowany. W jego okolicy przewidziano stację rowerów miejskich.
Biegnące niegdyś przez Rynek tory tramwajowe zostaną częściowo zrekonstruowane.
Po obu stronach Rynku szpalery drzew na chodnikach uzupełnione zostaną o nowe nasadzenia lub, jak od strony skweru „Inki”, powstaną całkowicie nowe szpalery, z gatunkami pasującymi do okolicznych roślin. Między drzewami staną ławki, kosze na śmieci oraz stojaki rowerowe.
W chodniku przed Ratuszem i Kościołem oraz na placu przy słupie ogłoszeniowym zostaną zamontowane w posadzce tablice informacyjne przybliżające historię miejsca lub upamiętniające osoby, które przyczyniły się do rozwoju Oruni. Płyty pamiątkowe będą wielkością i formatem wpisywać się w płyty chodnikowe".
Zmiany na dawnym cmentarzu. Fontanna, place zabaw, ogrody deszczowe
Na skwerze, gdzie kiedyś był cmentarz ewangelicki, powstaną nowe ścieżki (stare mają zostać zachowane), a wzdłuż nich pojawią się nowe szpalery drzew.
"Przy jednej ze ścieżek, przecinającej skośnie zaprojektowany układ, utworzą się przestrzenie o nieregularnym kształcie - w większej powstanie fontanna, a do mniejszej trafi przeniesiony pomnik upamiętniający dawny cmentarz" - pisze Krześniak.
Na skwerze pojawią się nowe ławki, a także urządzenia zabawowe dla dzieci, rabaty kwiatowe i suche ogrody deszczowe. "Główne ciągi komunikacyjne będą z płyt granitowych o wymiarach identycznych jak w innych miejscach projektu, a pozostałe ścieżki - z utwardzonej nawierzchni mineralnej. Na skraju dawnego cmentarza, na styku Rynku i chodnika przed przychodnią, w miejscu gdzie zachował się mur cmentarny, proponuje się przeniesienie Lapidarium Oruńskiego, które obecnie znajduje się przed wejściem do budynku Gościnna 3. Ulica Junacka ma stać się ciągiem pieszo-jezdnym, a wzdłuż niej powstanie 10 miejsc parkingowych (w tym 1 dla osób z niepełnosprawnościami)" - czytamy na stronie projektu.
Za budynkiem Gościnna 18 ma powstać parking na 6 aut.
Urzędnicy muszą jeszcze przygotować dokumentację przetargową, ogłosić przetarg na wykonawcę i podpisać z nim umowę. Jeśli nie będzie tutaj żadnych opóźnień, przebudowa ulicy Gościnnej ma ruszyć jeszcze pod koniec roku.
